The Messiah

Georg Friedrich Händel is 57 jaar oud als hij wordt uitgenodigd om een aantal benefietconcerten in Dublin te komen geven. Händel woont in Londen en heeft weinig zin in de lange reis. Vier jaar geleden heeft hij namelijk een beroerte gehad, en sindsdien lijdt hij aan allerlei kwaaltjes. Bovendien heeft hij met speculeren een heleboel geld verloren. Hij is zwaar depressief en komt nauwelijks de deur uit.

Een paar maanden later ontvangt Händel een tekst met het verzoek er een oratorium, een compositie voor solisten, koor en orkest, van te maken. De tekst komt van Charles Jennens en bestaat uit losse bijbelteksten die samen het dramatische en ontroerende verhaal van het leven van Jezus vertellen. Geluid Händel heeft wel eens eerder met Jennens samengewerkt, en heeft eigenlijk maar een hekel aan hem. Hij vindt Jennens "een ijdele domkop, die gek is geworden van zijn eigen geld." Toch inspireert de tekst Händel. Hij gaat zelfs met zoveel enthousiasme aan het werk dat hij het hele oratorium binnen 24 dagen af heeft. Hij werkt zo hard dat hij nauwelijks de tijd neemt om te eten en te slapen, en hij is zo chagrijnig dat zijn bedienden bang zijn dat hij gek aan het worden is.

Het oratorium krijgt de naam Messiah (Messias). Het bestaat uit drie delen. Het eerste deel beschrijft de aankondiging en de geboorte van Jezus in grootse koren en lieflijke aria's.

In het tweede deel verandert de sfeer als het lijden van Jezus en de kruisiging worden uitgebeeld.

Maar bij de wederopstandig en de hemelvaart wordt de toon weer optimistisch, en het deel eindigt in een uitgelaten stemming met het beroemde Halleluja-koor.

Het derde deel is één grote jubelzang op de overwinning van het kwade en de belofte van het eeuwige leven.

De Messiah is geknipt voor een benefietconcert, en Händel vertrekt goedgemutst naar Dublin waar hij door het nieuwsgierige publiek als een held wordt ontvangen. De kaartjes voor de première vliegen de deur uit. Jammer genoeg kunnen er maar 600 mensen in de zaal, maar de organisatoren hebben een slimme oplossing bedacht om meer toehoorders te kunnen plaatsen. Ze zetten een berichtje in de krant waarin de dames worden gevraagd of ze de hoepels uit hun rokken willen halen, en de heren of ze hun zwaarden thuis willen laten. Zo kunnen er nog eens honderd mensen het concert bijwonen.

 Volgens ooggetuigen moet het een schitterend concert zijn geweest met uitstekende solisten. Eén muziekliefhebber is zelfs zo geroerd door een zangeres die de reputatie heeft nogal een lellebel te zijn, dat hij haar toeroept: "Mevrouw, dat hiervoor uw zonden u vergeven mogen worden!" 

Eén persoon is niet blij met de Messiah, en dat is tekstschrijver Jennens. "De Messiah heeft me teleurgesteld." pruilt hij. "Het werk is in grote haast geschreven, terwijl Händel zei dat hij er wel een jaar voor nodig had, en dat het zijn beste compositie zou worden. Ik zal hem geen Heilige Woorden meer in handen geven als ze zo worden misbruikt."

Jennens zat er goed naast, want de Messiah is de meest geliefde compositie aller tijden. Dit blijkt onder andere uit de vele bewerkingen die ervan bestaan. Zo is er bijvoorbeeld de jazz-versie Too hot to Handel, de dans- en theatershow x-file: m.e.s.s.i.a.h, en natuurlijk Tom Parkers vrolijke rock-opera Young Messiah. Daarnaast zijn er mammoetuitvoeringen met soms wel 4000 medewerkers, en Messiah-sing-alongs en Messiah-scratches waarin het publiek mee mag zingen en of spelen. Maar de belangrijkste graadmeter van de populariteit van de Messiah is de volgende: sinds die gedenkwaardige première in Dublin is het werk ieder jaar minstens één keer uitgevoerd. Dat is nu al meer dan 260 jaar lang, en daar kan geen enkel ander muziekstuk aan tippen.